معنای کلمه متعالی. متعالی آنچه ماورایی است

ارف. ماورایی؛ cr. f. -ten، -tna فرهنگ لغت املای لوپاتین

کلمه «استعلایی» معمولاً با مراقبه متعالی و باطنی گرایی های مختلف همراه است. اما برای استفاده صحیح از آن، حداقل باید آن را از اصطلاح "استعلایی" متمایز کرد و حداکثر - نقش آن را در آثار کانت و سایر فیلسوفان یادآور شد.

این مفهوم از لاتین transcendens - "فراتر از"، "برتر"، "فراتر رفتن" آمده است. به طور کلی، چیزی را نشان می دهد که اساساً برای دانش تجربی غیرقابل دسترس است یا مبتنی بر تجربه نیست. پیش نیازهای این اصطلاح در فلسفه نوافلاطونی به وجود آمد - بنیانگذار جهتی که فلوطین آموزه یگانه را ایجاد کرد - منشأ همه خوبی که نه با تلاش فکر و نه با کمک تجربه حسی نمی توان آن را شناخت. فیلسوف توضیح می دهد: «یگانه موجود نیست، بلکه والد آن است».

اصطلاح «استعلایی» به‌طور کامل در فلسفه امانوئل کانت آشکار شد، جایی که برای توصیف آنهایی که مستقل از آگاهی وجود دارند و بر حواس ما عمل می‌کنند، استفاده می‌شود، در حالی که اساساً چه در عمل و چه در تئوری ناشناخته باقی می‌مانند. متضاد تعالی عبارت است از -: به معنای غیرقابلیت است، یا پیوند درونی برخی از کیفیت شیء با خود شی، یا قابل شناخت بودن شیء از تجربه شخصی. به عنوان مثال، اگر فرض کنیم که جهان بر اساس برنامه ای بالاتر ایجاد شده است، خود طرح برای ما متعالی است - ما فقط می توانیم در مورد آن فرضیه کنیم. اما اگر این طرح در واقعیت وجود داشته باشد، پیامدهای آن برای ما نهفته است و خود را در قوانین فیزیکی و شرایطی که در آن قرار داریم نشان می‌دهد. بنابراین در برخی مفاهیم کلامی خداوند متعالی و خارج از مخلوق اوست.

برخی از چیزها در خود هنوز برای دانش پیشینی قابل دسترسی هستند: برای مثال، مکان و زمان، ایده های خدا، خوبی و زیبایی، مقوله های منطقی. یعنی اشیای ماورایی، به بیان مجازی، در ذهن ما «به‌طور پیش‌فرض» هستند

مفهوم ماورایی در ریاضیات نیز وجود دارد: عدد ماورایی عددی است که نمی توان آن را با استفاده از جبر محاسبه کرد یا به صورت جبری بیان کرد (یعنی نمی تواند ریشه یک چند جمله ای با ضرایب صحیح باشد که با صفر یکسان نیست). برای مثال، اعداد π و e از جمله این موارد هستند.

مفهومی نزدیک به "استعلایی"، اما از نظر معنایی متفاوت - "استعلایی". در ابتدا، به سادگی حوزه مقوله های ذهنی انتزاعی را نشان می داد و بعداً کانت آن را توسعه داد و در دام خود گرفت: معلوم شد که ساختن یک سیستم فلسفی فقط بر اساس داده های تجربی غیرممکن است و او هیچ منبع دیگری را تشخیص نمی دهد. تجربه علاوه بر تجربه گرایی فیلسوف برای بیرون آمدن باید اعتراف می کرد که برخی از چیزها در خود هنوز برای دانش پیشینی قابل دسترسی هستند: برای مثال، مکان و زمان، ایده های خدا، خوبی و زیبایی، مقوله های منطقی. به عبارت دیگر، اشیاء ماورایی در ذهن ما «به‌طور پیش‌فرض» از پیش تعیین شده‌اند - در حالی که اطلاعات مربوط به آنها به خودی خود وجود دارد و از تجربه ما ناشی نمی‌شود.

مفهوم مرتبط دیگری نیز وجود دارد - تعالی. در معنای وسیع کلمه، به معنای انتقال مرز بین دو ناحیه ناهمگون، به ویژه انتقال از کره این جهان به حوزه جهان دیگر، یعنی ماوراء است. برای سادگی، بیایید از داستان های علمی تخیلی مثالی بزنیم: دنیای موازی برای یک فرد عادی یک پدیده ماورایی است. اما وقتی قهرمان وارد این دنیای موازی می شود یا به نحوی قادر به درک آن است، این تعالی است. یا مثال پیچیده تر از فلسفه وجودی: ژان پل سارتر معتقد بود که یک شخص متعالی است زیرا او از هر تجربه ممکن خود فراتر می رود: ما می توانیم خود و جهان اطراف خود را از زوایای مختلف مطالعه کنیم، اما هرگز حتی به طور کامل به آن نزدیک نخواهیم شد. شناخت خودمان اما در عین حال، شخص توانایی تعالی دارد: او از هر چیزی فراتر می رود و به آن معنا می بخشد. تعالی نیز یک عنصر مهم در دین است: به انسان کمک می کند تا خود را از ماهیت مادی خود رها کند و چیزی فراتر از آن را لمس کند.

از فلسفه، مفهوم استعلایی به روانشناسی مهاجرت کرد: کارل یونگ، روانشناس سوئیسی، مفهوم "عملکرد متعالی" را معرفی کرد - این کارکردی است که خودآگاه و ناخودآگاه را ترکیب می کند. به طور خاص، یک روانکاو می تواند یک عملکرد متعالی انجام دهد - او به بیمار کمک می کند تا تصاویر ناخودآگاه (به عنوان مثال، رویاها) را تجزیه و تحلیل کند و آنها را با فرآیندهای آگاهانه در روان خود پیوند دهد.

چگونه گفتن

اشتباه "من برای کلاس مراقبه متعالی ثبت نام کردم." درست است - "استعلایی".

درست "وقتی وارد معبد می شوم، احساس ادغام با چیزی ماورایی را تجربه می کنم."

درست است، "هنر از اشیایی که ما از دنیای مادی برای ما آشنا هستند فراتر می رود و آنها را با معنایی بالاتر پر می کند."

ماورایی

ماورایی یا متعالی

اصطلاحی فلسفی که به هر چیزی که فراتر از تجربه است و تنها با حدس و گمان بالاتر درک می شود، اشاره می کند.

فرهنگ لغات کلمات خارجی موجود در زبان روسی - Chudinov A.N., 1910 .

ماورایی

[لات. transcendens (transcendentis) - فراتر رفتن] - فلسفه. در فلسفه ایده آلیستی: فراتر رفتن از مرزهای تجربه ممکن، دروغگویی فراتر از تجربه، غیرقابل دسترس برای دانش. چهارشنبه ماورایی.

فرهنگ لغات بیگانه - Komlev N.G., 2006 .

ماورایی

از پدیده‌هایی صحبت می‌کند که به هیچ وجه نمی‌توانیم از طریق حواس خود آن‌ها را بشناسیم، نه قابل تجربه یا مشاهده هستند. در مورد مفاهیم و ایده های صرفاً انتزاعی که نه فرم دارند و نه مرزهای مادی، هیچ بیانی در واقعیت پیدا نمی کنند، از ذهن سرچشمه می گیرند و فقط در آگاهی ما وجود دارند.

فرهنگ لغت کاملی از کلمات خارجی که در زبان روسی مورد استفاده قرار گرفته است - Popov M., 1907 .

ماورایی

فراتر از دامنه همه چیز محدود و مشمول دانشی مانند پدیده های محیطی نیست. طبیعت ما (مثلا ایده خدا).

فرهنگ لغات کلمات خارجی موجود در زبان روسی - پاولنکوف اف., 1907 .

ماورایی

برای ریشه شناسی، به فلسفه استعلایی مراجعه کنید. بالاتر.

توضیح 25000 کلمه خارجی که در زبان روسی به کار رفته است با معنی ریشه آنها - Mikhelson A.D., 1865 .

ماورایی

(لات transcendens (transcendentis) فراتر

1) در فلسفه ایده آلیستی - غیرقابل دسترس برای دانش، واقع در خارج از تجربه، در طرف دیگر تجربه قرار دارد.

2) تشکتوابع m-th - توابع تحلیلی که جبری نیستند، به عنوان مثال، تابع نمایی (نمایی) a*، توابع مثلثاتی و غیره. اعداد m - اعدادی که هیچ معادله جبری را با ضرایب صحیح برآورده نمی کنند، به شرح زیر است: به عنوان مثال، n = 3.14159...، e = 2.71828...

فرهنگ لغت جدید کلمات خارجی - توسط EdwART،, 2009 .

ماورایی

[از لاتین transcendo - گام برمی‌دارد، گام برمی‌دارد]. 1. در فلسفه ایده آلیستی - دروغگویی خارج از تجربه، غیرقابل دسترس برای دانش تجربی. مقابل ماندگار (فلسفی). حقیقت ماورایی 2. با استفاده از عملیات جبر قابل محاسبه نیست، با عبارت جبری قابل بیان نیست (mat.). اعداد متعالی، توابع. || مطالعه مقادیر مربوطه، مفاهیم (مطالب). ریاضیات متعالی

فرهنگ لغت بزرگ کلمات خارجی - انتشارات "IDDK", 2007 .

ماورایی

اوه، اوه، ده، tna ( لات - سانتی متر.ماورایی).
1. فلسفهغیرقابل دسترس به دانش، فراتر از تجربه.
|| چهارشنبهماورایی
2. تشکدر مورد تحلیلی کارکرد: جبری نبودن.
تعالی- خاصیت متعالی 1، 2.

فرهنگ توضیحی کلمات خارجی L. P. Krysina.- M: زبان روسی, 1998 .

متضادها:

ببینید "TRANSCENDENT" در سایر لغت نامه ها چیست:

رجوع به چکیده ... فرهنگ لغت مترادف و عبارات روسی مشابه در معنی. زیر. ویرایش N. Abramova، M.: لغت نامه های روسی، 1999. معنوی متعالی، انتزاعی. ناشناخته، غیر منطقی، نامفهوم، غیرقابل دسترس، فراتر، ... فرهنگ لغت مترادف

متعالی، متعالی، متعالی; متعالی، متعالی، متعالی (از لاتین transcendo I step over, I step over). 1. در فلسفه ایده آلیستی، تجربه بیرونی، غیرقابل دسترس برای دانش تجربی. مورچه...... فرهنگ لغت توضیحی اوشاکوف

این اصطلاح، که در مکتب به وجود آمد. فلسفه و توصیف هر چیزی که فراتر از حواس است. تجربه، تجربی شناخت جهان؛ موضوع دین و دانش متافیزیکی مکتب بین علل درونی و متعالی تمایز قائل شد و ... ... دایره المعارف فلسفی

ماورایی- ماورایی ♦ ماورایی به معنای کلاسیک کلمه - خارجی و بالاتر نسبت به جهان. از این نظر خداوند متعالی است و شاید فقط او. برای کانت، تجربه بیرونی و برای تجربه غیرقابل دسترس است. تو…… فرهنگ لغت فلسفی اسپونویل

دایره المعارف مدرن

فراتر از ارتباط با هر حوزه خاص، با جهان به عنوان یک کل؛ برعکس ماندگار یکی از مفاهیم محوری تعدادی از جریان های فلسفی، ویژگی مطلق، فراتر از همه هستی (یگانه در نوافلاطونی)؛ v…… فرهنگ لغت دایره المعارفی بزرگ

متعالی، آه، آه؛ ده، tna. در فلسفه ایده آلیستی: خارج از جهان بودن. | اسم تعالی، و، همسران. فرهنگ لغت توضیحی اوژگوف. S.I. اوژگوف، ن.یو. شودووا 1949 1992 ... فرهنگ لغت توضیحی اوژگوف

اصطلاحی که هر چیزی را که فراتر از تجربه حسی، دانش تجربی از جهان است، توصیف می کند. فرهنگ لغت توضیحی بزرگ مطالعات فرهنگی .. Kononenko B.I .. 2003 ... دایره المعارف مطالعات فرهنگی

ماورایی- متعالی، متعالی نسبت به هر ناحیه خاص، نسبت به جهان به عنوان یک کل. برعکس ماندگار یکی از مفاهیم محوری تعدادی از جریان های فلسفی، ویژگی مطلق، فراتر از همه هستی (یکی در ... ... فرهنگ لغت دایره المعارف مصور

ایا، اوه ده، tna، tno. [از لات. trānscendens (transcendentis) فراتر] 1. فیلوس. منع در رابطه با آنچه ل. منطقه خاص، به جهان به عنوان یک کل. بی نهایت متعالی است. // در فلسفه کانت: بیرون بودن ... ... فرهنگ لغت دایره المعارفی

کتاب ها

• تجزیه و تحلیل وجود انسان مقدمه ای بر تجربه خودشناسی مقاله نظام مند مونوگراف، یاچین اس. بر اساس اصول تحلیل وجودی، نویسنده چندبعدی بودن وجود انسان در جهان را به صورت بازتابی با دیگری آشکار می کند. سوال اصلی این است که چگونه ...

تعالی مقوله اصلی در فلسفه امانوئل کانت است. بنابراین فیلسوف آلمانی به چیزی عالی اشاره کرد که برای دانش تجربی غیرقابل دسترس است. مفهومی مشابه از نظر معنایی استعلایی است - مجموعه ای از اجزاء از حدود متفاوت. در مقاله ما می توانید توضیحی در دسترس برای هر یک از این دسته ها بیابید.

مفهوم تعالی

در کلمه «تعالی» بیشتر مردم با مراقبه یا آموزه های باطنی همراه می شوند. این چیزی ناخودآگاه است که برای ادراک تجربی قابل دسترس نیست. با این حال، تاریخچه این مفهوم نه در شرق، بلکه در فلسفه آلمانی ریشه دارد. به عنوان مثال، کلمه لاتین "transcendens" به معنای چیزی است که از آگاهی روزمره فراتر می رود و محدودیت ها را از بین می برد.

تعالی مفهومی است که خاستگاه آن را در فلسفه نوافلاطونی می توان یافت. قدیم آموزه یکتایی را توسعه داد - یک شروع جهانی و همه چیز خوب، که با کمک احساسات یا افکار قابل درک نیست. ایده فلوطین توسط متفکر آلمانی امانوئل کانت انتخاب شد و سعی شد آن را توسعه دهد. فلسفه استعلایی او هنوز هم یکی از مهم ترین فلسفه های علم جهان محسوب می شود.

تعالی

امانوئل کانت نظریه «اشیاء فی نفسه» را توسعه داد، که مستقل از آگاهی انسان وجود دارند و بنابراین ناشناخته باقی می مانند. این موارد بر اندام ها و حواس تأثیر نمی گذارد و بنابراین در عمل نمی توان آنها را اعمال کرد. تعالی حالت مشخصه «اشیاء فی نفسه» است.

در زیر: فلوطین بنیانگذار مکتب نوافلاطونی است.

چیزهای اطراف ما ماندگار هستند. جهان، خدا یا روح متعالی است. درون‌گرایی نقطه مقابل تعالی است. این یک ارتباط داخلی یکپارچه یک شی با کیفیت آن است.

کانت مفهوم استعلایی را مطرح می کند. این فرصتی است برای درک دنیای ماوراء، برای درک ناخودآگاه. متفکر معتقد بود که انسان در حال مرگ به تعالی دست می یابد. انتقالی از عالم درونی به فضای الهی وجود داشت که با اندام های حسی ساده تحقق نمی یابد.

انواع دانش

اثر علمی اصلی کانت در آن نام دارد، فیلسوف در امکانات دانش بشری تأمل می کند. تا کجا می توانیم در قضاوت هایمان پیش برویم؟ آیا ممکن است انسان چیزی خاص و غیرقابل دسترس برای بقیه جهان را درک کند؟ کانت در تلاش برای یافتن پاسخ، دانش را به علمی و ترکیبی تقسیم می کند.

تفکر علمی مبتنی بر قضاوت است. شخص فراتر از تحلیل محمولات (مفاهیم) فردی نمی رود. این روش تفکر نمی تواند دانش را گسترش دهد. بنابراین کانت به تفکری روی می‌آورد که چارچوب تحلیلی ندارد. موضوع آن گزاره ترکیبی است. تنها راه ممکن برای شناخت موضوع، شهود است.

تفکر علمی محدود عینی و ضروری است، اما دانش ترکیبی آزاد تصادفی و ذهنی است. هر دو روش نامناسب هستند. کانت نوع جدیدی از دانش را شکل می دهد - پیشینی. ترکیبی از مواد مصنوعی و ضرورت است.

ویژگی فلسفه کانت در توسعه فعال موضوع قدیمی باستان نهفته است. متفکر آلمانی در صدد حل مسئله امکانات و حدود دانش بشری است. او بهترین دو نوع تفکر شناخته شده را به کار می گیرد و قضاوتی کاملاً جدید را شکل می دهد که تاکنون برای کسی ناشناخته است. این قضاوت موضوع تحقیقات علمی کانت می شود.

چیزهایی به خودی خود و برای ما

امانوئل کانت بنیانگذار فلسفه کلاسیک آلمانی بود - عصر مهم ترین برای علم. متفکر با درک چیزها شروع کرد. او همه جوهرهای جهان را به «اشیاء فی نفسه» و «اشیاء برای ما» تقسیم کرد. آنچه «فی نفسه» است برای مردم غیرقابل دسترس و ناشناخته است. اینجا دنیای ایده های عینی است. «چیزهایی برای ما» توسط افراد در فرآیند شناخت آشکار می شود.

هر دو گروه از موجودیت ها به طور جدایی ناپذیری به هم مرتبط هستند. "چیزها برای ما" را نمی توان بدون تأثیر عناصر ماوراء طبیعی شناخت. علاوه بر این، همه چیزهایی که در دسترس یک شخص است، فقط یک ظاهر است، توهم چیزی بزرگتر و عینی تر. تبدیل «اشیاء فی نفسه» به «جوهر برای ما» اساس ماتریالیسم دیالکتیکی معروف است.

جهل، ماوراء طبیعی بودن، جوهر «اشیاء فی نفسه» - همه اینها مترادف با تعالی هستند. اما ضدیت با مفهوم مورد بررسی چگونه ارتباط دارد؟ بیایید سعی کنیم آن را بفهمیم.

تضادها

چه چیزی مانع شناخت انسان می شود؟ فیلسوفان-ماتریالیست ها در مورد عناصر هستی و جهان پیرامون صحبت کردند. امانوئل کانت چنین دلایلی را بیش از حد پیش پا افتاده می دانست و از این رو نظریه خود را بیان می کرد. مشکلات شناخت در ابژه، واقعیت پیرامونی نیست، بلکه در سوژه است - خود شخص.

کسی که در مورد جهان و جهان جهانی صحبت می کند، ناگزیر در دام تضادها - ضدیت ها - می افتد. علاوه بر این، قضاوت های متناقض می توانند هم قابل اثبات باشند و هم برای فهم و تحلیل غیرقابل دسترس. غلبه بر ضدیت عقل ممکن و ضروری است. کانت وظیفه اصلی فلسفه خود را در این می بیند.

چگونه آنتینومی ها را حل کنیم؟ متفکر آلمانی شروع به صحبت در مورد وظیفه و اخلاق می کند. ذهن تحت فشار اراده و اخلاق است و بنابراین همه پاسخ ها باید به صورت بی تجربه (پیشینی) ارائه شوند.

تعالی و تعالی

استعلایی در فلسفه کانت مجموعه ای از شرایط پیشینی و پیش نیازهای صوری معرفت است. عناصر متعالی در متعالی هستند: اجزاء کل را تشکیل می دهند.

احکامی مشابه قضاوت های کانتی را می توان در فلسفه مکتبی - آموزه های دینی قرون وسطی - نیز مشاهده کرد. سپس متفکران در مورد جنبه هایی از وجود صحبت کردند که فراتر از وجود معمول انسان است. چنین جنبه هایی را نمی توان به صورت تجربی آزمایش کرد، در عمل به کار برد یا تحلیل کرد. آنها به طور کلی برای انسان غیرقابل دسترس هستند.