مجموعه های پولی بر حسب درجه نقدینگی. مفهوم عرضه پول و چیدمان کل پولی. کل پولی М0

عرضه پول مهم ترین شاخص میزان پول در گردش است. حجم پول شامل کل پول نقد و غیرنقدی است که در حال حاضر در گردش است متعلق به واحدهای اقتصادی مختلف است.علاوه بر پول، ممکن است دارایی های مالی بسیار نقدشونده دیگری نیز باشد که می توانند با حداقل اتلاف زمان و پول به پول تبدیل شوند. به عنوان مثال، گواهی سپرده بانک های تجاری بزرگ، اسناد خزانه کوتاه مدت، اوراق پس انداز خزانه. ترتیب گنجاندن آنها در ترکیب عرضه پول به ویژگی های ملی اندازه گیری آن بستگی دارد. بنابراین، عرضه پول یک شاخص ناهمگن در ساختار آن است.

برای توصیف ساختار عرضه پول، از کل پولی استفاده می شود - M0، M1، M2. کل پولییک شاخص آماری است که حجم و ساختار عرضه پول را مشخص می کند.

با انواع روش های حسابداری آماری حجم پول در کشورهای مختلف، مجموع های پولی را می توان در کلی ترین شکل به صورت زیر نمایش داد:

М0- شامل وجوه نقد در گردش (اسکناس، سکه های فلزی و در برخی کشورها اسناد خزانه)، از جمله وجه نقد موجود در صندوق های نقد بانکی.

M1- حاوی مجموع M0 به اضافه وجوه در حساب‌های جاری بانکی و سپرده‌های تقاضایی است که می‌تواند فوراً در عملکرد پول به عنوان وسیله گردش یا به عنوان وسیله پرداخت استفاده شود.

M2- متشکل از مجموع M1 به اضافه سپرده های مدت دار و پس انداز در بانک های تجاری: وجوه حاصل از این سپرده ها تنها پس از سپری شدن مدت زمان معینی در اختیار سپرده گذار قرار می گیرد که توسط قرارداد سپرده بین بانک و مشتری آن پیش بینی شده است.

M3- حاوی مجموع M2 به علاوه گواهی های پس انداز در موسسات مالی و بانکی تخصصی.

M4- متشکل از مجموع M3 به علاوه سهام، اوراق قرضه، گواهی سپرده بانک های تجاری، صورت حساب های اشخاص حقیقی و حقوقی، یعنی. تعهدات پولی که مدت زیادی طول می کشد تا به پول "زنده" تبدیل شوند.

تحدید حدود مجموع پولی بر اساس میزان نقدینگی آنها است، یعنی. امکان تبدیل سریع و با کمترین ریسک و هزینه، انواع مختلف سپرده ها و پس انداز به وجوه قابل تحقق سریع. مجموعه های پولی بر اساس میزان کاهش نقدینگی رتبه بندی می شوند. بنابراین مجموع های پولی M0 و M1 سیال ترین جزء عرضه پول را مشخص می کنند. آنها شامل اجزایی هستند که تحت تعریف عرضه پول به معنای محدود کلمه قرار می گیرند. از دیگر مجموع‌های عرضه پول می‌توان به پولی اشاره کرد که در تسویه‌گاه‌ها با محدودیت‌های خاصی استفاده می‌شود. در ذات خود، آنها جایگزین یا "شبه پول" هستند.

ترکیب کیفی مجموعات پولی در کشورهای مختلف مبهم است که هم به دلیل ایده‌های نظری سنتی در مورد پول، هم به دلیل نسبت اجزای نقد و غیر نقد در کل گردش پول، پول و دارایی‌های مالی و هم به دلیل ویژگی‌های سیستم پولی و روش های مورد استفاده برای تنظیم آن توسط دولت مرکزی بانک. بنابراین، در ایالات متحده، 4 مجموعه پولی اصلی در ترکیب عرضه پول وجود دارد:

M1- وجوه نقد در گردش خارج از بانک ها، چک های مسافرتی، سپرده های مطالبه و به اصطلاح سایر سپرده های قابل چک.

M2– مجموع M1 به علاوه سپرده های پس انداز غیرقابل چک، سپرده های مدت دار در بانک ها، عملیات REPO یک روزه (خرید و فروش اوراق بهادار با خرید و فروش مجدد)، سپرده های دلاری یک روزه ساکنان ایالات متحده، وجوه در حساب های صندوق های سرمایه گذاری مشترک.

M3- مجموع M2 به علاوه اوراق قرضه دولتی کوتاه مدت، قراردادهای خرید مدت دار منعقد شده توسط بانک های تجاری و پس انداز، سپرده های مدت دار یورودلار ساکنان ایالات متحده در شعب خارجی بانک های ایالات متحده.

ویژگی سیستم مجموع پولی مورد استفاده در ایالات متحده، استفاده از کل L است که شامل مجموع M3 به علاوه اوراق بهادار خزانه و پذیرش های بانکدار خارج از سیستم بانکی است.

در ژاپن، بانک های مرکزی از 4 مجموع پولی استفاده می کنند. با این حال، گسترده ترین واحد M4شامل وجوه نقد در گردش، وجوه سپرده‌های جاری و مدت دار در بانک‌های تجاری و همچنین وجوه سرمایه‌گذاری شده در یکی از انواع اوراق کوتاه‌مدت – گواهی سپرده است.

در فرانسه، ده کل پولی برای تعیین عرضه پول، در سوئیس و آلمان - سه، در انگلستان - پنج مورد استفاده می شود. علیرغم تفاوت در ترکیب کیفی کلهای پولی و تعداد متفاوت آنها، در سالهای اخیر روندی به سوی جهانی شدن بازارهای مالی وجود داشته است که همگرایی تدریجی ترکیب کل پولی را از پیش تعیین کرده است.

هر کشوری که عضو صندوق بین‌المللی پول (IMF) است، کل پولی M1 را بر اساس روش توسعه‌یافته صندوق محاسبه می‌کند - M1 شامل پول نقد و انواع سپرده‌های چکی است. همراه با آن، یک شاخص گسترده تر از عرضه پول محاسبه می شود - "شبه پول"، یعنی حساب های فوری و پس انداز بانک ها و نقدترین ابزارهای بازار مالی.

حجم پول در فدراسیون روسیه توسط بانک مرکزی از روز اول ماه بر اساس ترازنامه تلفیقی سیستم بانکی محاسبه می شود. ترکیب عرضه پول در روسیه شامل مجموعه های پولی زیر است:

М0- پول نقد در گردش؛

M1- متشکل از مجموع M0 به اضافه وجوه تسویه حساب، حساب های جاری و ویژه شرکت ها و سازمان ها، در حساب های بودجه های محلی، بودجه، اتحادیه های کارگری، عمومی و سایر سازمان ها، به علاوه صندوق های بیمه دولتی، به علاوه سپرده های جمعیت و شرکت ها در بانک ها، به علاوه سپرده های تقاضای جمعیت در Sberbank؛

M2- متشکل از کل M1 به اضافه سپرده های مدت دار جمعیت در Sberbank.

M3- شامل مجموع M2 به علاوه گواهینامه ها و اوراق قرضه دولتی است.

چنین تعریفی از ساختار عرضه پول، فعالیت مدیریت گردش پول را افزایش می دهد، زیرا اجازه می دهد تا درجه فشار وجوه در هر مجموع را بر روی شکل گیری تقاضای موثر و در نتیجه قیمت ها در بازار در نظر بگیریم. کالا ها و خدمات. در فدراسیون روسیه، کل M2 به عنوان کل پولی اصلی مورد استفاده در محاسبه شاخص های کلان اقتصادی فعلی استفاده می شود.

در هر کشوری، عرضه پول موضوع مقررات ثابت دولتی است. نیاز به چنین مقرراتی با این واقعیت تعیین می شود که اندازه عرضه پول و نرخ رشد آن بر وضعیت سایر شاخص های اقتصادی تأثیر می گذارد. بنابراین، به عنوان مثال، اگر حجم پول بسیار سریعتر از حجم تولید ملی رشد کند، در آن صورت، با مساوی بودن سایر موارد، این می تواند منجر به تورم شود. در عین حال، دولت برای تحریک رشد اقتصادی به انتشار پول اضافی متوسل می شود و در این صورت افزایش حجم پول در گردش هزینه وام ها را کاهش می دهد و به گسترش سرمایه گذاری مولد کمک می کند. اگر رشد عرضه پول همگام با رشد حجم تولید ملی نباشد، ممکن است پول در گردش با نرخ ثابت گردش کافی برای خدمات رسانی مناسب به همه پرداخت‌ها و تسویه‌ها و تداوم آن نباشد. اقتصاد ملی ممکن است زیر سوال برود. طرفین به سادگی چیزی برای پرداخت به یکدیگر نخواهند داشت، آنها قادر به بازپرداخت مطالبات پولی در حال ظهور نخواهند بود. علاوه بر این، بدهکار اصلی، به عنوان یک قاعده، دولت خواهد بود. این چیزی است که از رشد عرضه پول جلوگیری می کند.

مقدار پول مورد نیاز برای گردش نه تنها به حجم گردش اقتصادی در کشور بستگی دارد، بلکه به سرعت گردش پول نیز بستگی دارد. با تسریع گردش پول، می توان با حجم کمتر پول به عنوان وسیله گردش و وسیله پرداخت، گردش اقتصادی بیشتری را ارائه کرد.

علاوه بر شاخص های سرعت گردش پول در فدراسیون روسیه، موارد زیر تعیین می شود:

نرخ بازگشت پول به میزهای نقدی مؤسسات بانک مرکزی فدراسیون روسیه به عنوان نسبت مقدار پول دریافتی در میزهای نقدی بانک به میانگین جرم آماری پول در گردش.

سرعت گردش پول در گردش پول نقد که به عنوان نسبت میزان دریافت و انتشار وجه نقد به میانگین جرم سالانه پول در گردش محاسبه می شود.

در ادبیات اقتصادی مدرن، یک مفهوم عمومی پذیرفته شده در مورد لزوم جدا کردن از بین انواع مختلف پول عملکردی به اصطلاح قوی ترین پول شکل گرفته است که به معنای میزان بدهی های بانک مرکزی در رابطه با بخش خصوصی است که در آن منعکس شده است. ترازنامه. به عنوان توسعه مفهوم "قوی ترین پول"، اصطلاح " مبنای پولی"، یعنی مجموع تعهدات بانک مرکزی نسبت به بخش خصوصی که توانایی کنترل آنها را دارد. اجزای پایه پولی اسکناس و مسکوک است که نزد مردم نگهداری می شود و در صندوق بانک ها وجوه بانک های تجاری که به صورت ذخایر مورد نیاز نزد بانک مرکزی سپرده می شود. در فدراسیون روسیه، یک پایه پولی "باریک" و "گسترده" محاسبه می شود. مفهوم پایه پولی باریک شامل مجموع M0 (وجه نقد در گردش)، به علاوه پول نقد در میزهای نقدی بانک ها و ذخایر مورد نیاز بانک ها در بانک روسیه است. پایه گسترده پولی علاوه بر این شامل وجوه بانک های تجاری در حساب های خبرنگار با بانک مرکزی فدراسیون روسیه است. تغییرات در ساختار پایه پولی با افزایش سهم نقدینگی در گردش، حفظ سهم تقریباً بدون تغییر از ذخایر مورد نیاز، با کاهش نسبی در سایر اجزای آن مشخص می شود.

منابع رشد در پایه پولی می تواند هر دو افزایش در ذخایر خالص بین المللیبانک روسیه و دولت فدراسیون روسیه، و همچنین حجم آنها دارایی های داخلی خالص. در فدراسیون روسیه پس از سال 1998، منبع اصلی رشد پایه پولی، افزایش ذخایر خالص بین‌المللی است که به دلیل خرید ارز توسط بانک روسیه در بازار داخلی و به دلیل کاهش روسی رخ می‌دهد. بدهی فدراسیون به صندوق بین المللی پول حجم خالص دارایی های داخلی در این دوره کاهش یافت که عمدتاً در نتیجه افزایش مانده بودجه های همه سطوح و وجوه غیربودجه ای دولتی در حساب های بانک روسیه بود.

ارتباط بین پایه پولی و عرضه پول از طریق مکانیسم انجام می شود چند برابر کننده پول. بانک مرکزی با کنترل مکانیسم ضریب فزاینده بانکی، ظرفیت انتشار بانک های تجاری را گسترش یا محدود می کند و از این طریق بر حجم عرضه پول در گردش تأثیر می گذارد. بانک روسیه سالانه، به عنوان بخشی از سیاست پولی خود، تعیین می کند اهداف رشد عرضه پول، که با در نظر گرفتن پویایی تولید ناخالص داخلی و حجم پول احتمالی محاسبه می شوند، به عنوان. در سال های اخیر، در فدراسیون روسیه، معیارهای رشد عرضه پول (مجموع M2) به صورت هدف میانیسیاست های پولی. آنها بر اساس شاخص های کلان اقتصادی مانند پویایی تولید ناخالص داخلی و رشد پیش بینی شده قیمت های مصرف کننده در دوره پیشنهادی تعیین می شوند. علاوه بر این، در شرایط دلاری شدن اقتصاد داخلی، هنگام پیش‌بینی عرضه پول روبلی، لازم است حرکت احتمالی وجوه در حساب‌های ارزی همه فعالان بازار در نظر گرفته شود.

در فرآیند تنظیم حجم عرضه پول، قدرت خرید پول تعیین می شود که کیفیت عملکرد پول عملکرد معیار ارزش و وسیله انباشت به آن بستگی دارد. تنها با قدرت خرید پایدار و ثبات واحد پولی، می توان از پول به طور موثر برای اندازه گیری بهای تمام شده کالاها، محاسبه و مقایسه شاخص های مختلف اقتصادی، ارزیابی پویایی آنها و همچنین ایجاد مبنایی مطمئن برای تنظیم اقتصاد به روش پولی استفاده کرد. مواد و روش ها. کاهش ارزش پول، کاهش قدرت خرید آنها منجر به این واقعیت می شود که یک ارز خارجی با ثبات به عنوان معیار ارزش در اقتصاد ملی استفاده می شود و از مقایسه قیمت ها در طول زمان اطمینان می دهد. قیمت همه کالاها نه به واحد پولی ملی، بلکه به واحدهای خارجی، به عنوان مثال، به دلار تعیین می شود. به عنوان یک ذخیره ارزش، ارزش پول ملی کاهش یافته نیز با ارز خارجی جایگزین می شود. جمعیت و به دنبال آن شرکت ها و سازمان ها ترجیح می دهند پس انداز خود را به ارز خارجی و اغلب به دلار نگه دارند. روند "دلار شدن" اقتصاد وجود دارد.

عملکرد پول به عنوان وسیله گردش و وسیله پرداخت البته به ثبات آنها نیز بستگی دارد، اما به میزان کمتری نسبت به دو کارکرد دیگر. تجربه نشان می دهد که حتی با وجود درجه استهلاک بالا، پول ملی همچنان به عنوان وسیله مبادله و وسیله پرداخت مورد استفاده قرار می گیرد، زیرا به عنوان "واسطه زودگذر" عمل می کند، که ضرر و زیان مشارکت کنندگان تسویه را به حداقل می رساند. اما در نرخ‌های تورم بالا، حتی حضور زودگذر پول به شدت مستهلک‌شده، زیان‌های ملموسی را برای دارندگان آن به همراه دارد. بنابراین، در شرایط ابر تورم، پول و در کارکرد وسیله گردش و پرداخت نیز جایگزین ارز خارجی می شود. با این حال، با ثبات نسبی قدرت خرید پول، کیفیت عملکرد آنها از این توابع عمدتاً توسط کارایی سیستم پرداخت تعیین می شود.

کل پولی- اندازه گیری مقدار پول یا دارایی های مالی طبقه بندی شده به عنوان عرضه پول

کل پولی M2

دومین کل پولی M2دارای ویژگی گسترده تری نسبت به مجموع پولی M1 است، زیرا پول در آن به همان شیوه ای به کار می رود که ذخیره ارزش است. شامل آن دسته از دارایی هایی است که ارزش اسمی ثابتی دارند و می توانند به وسیله پرداخت تبدیل شوند. اما دارایی هایی که مستقیماً مشخص شده اند را نمی توان از شخصی به شخص دیگر منتقل کرد. آشناترین آنها برای ما حساب های سپرده، سپرده های پس انداز تقاضا و سپرده های مدت دار است. آنها به صاحبان دارایی حق استفاده از چک را نمی دهند و سپرده های مطالبه شده سود ناچیزی دریافت می کنند. علاوه بر این، در بازارهای مالی کشورهای توسعه‌یافته، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک بازار پول، یعنی آن دسته از واسطه‌هایی که به اصطلاح عناوین مالکیت را به مردم ارائه می‌کنند و اوراق بهادار کوتاه‌مدت با نرخ بهره ثابت می‌خرند، در مجموع پولی M2 قرار می‌گیرند. . سود حاصل از این اوراق به صاحبان عناوین مالکیت می رسد. در حالی که اصولاً وجوه بازار پول را می توان برای پرداخت استفاده کرد، این قانون به ندرت در عمل استفاده می شود.

ترکیب کل پولی M2 شامل دارایی های مالی بسیار نقدشونده مانند سپرده های مدت دار و اوراق بهادار کوتاه مدت دولتی است که اگرچه مستقیماً به عنوان وسیله مبادله عمل نمی کنند، اما به راحتی به پول نقد تبدیل می شوند. به این ترتیب می توانید پول نقد را از آن برداشت کنید سپرده مدت داردر یک بانک تجاری یا موسسه پس انداز. یا می توانید درخواست انتقال وجه از چنین حسابی به حساب جاری را نیز داشته باشید.

توجه به این نکته ضروری است که هر کشوری تعریف رسمی خود را از کل پولی M2 دارد. به عنوان مثال، در بریتانیا، M2 معیاری برای عرضه پول است که شامل پول نقد در گردش، حساب‌های بانکی جاری و دارای بهره استرلینگ بخش خصوصی، سپرده‌ها در انجمن‌های ساختمانی و بانک‌های پس‌انداز می‌شود. در ایالات متحده آمریکا - حساب های پس انداز M1 پلاس، حساب های مدت دار تا 100000 دلار، سپرده های یورو دلاری یک روزه، سهام صندوق های سرمایه گذاری مشترک بازار پول و غیره. بنابراین، با درک کلی از ماهیت این کل پولی، تفاوت های ظریف می تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد.

به طور کلی، کل پولی M2 نه برای گردش، بلکه برای انباشت در نظر گرفته شده است، و به همین دلیل است که به عنوان یک وسیله مایع انباشت شناخته می شود. این رابطه دولت با M2 است که باعث نیاز به کاهش ارزش و کاهش ارزش پول می شود.

مجموع پولی M2 رابطه عرضه پول را با سایر متغیرهای اقتصادی که در
معادله مبادله پول: M * V =Py، یعنی با سرعت پول V، سطح قیمت وزنی P و حجم واقعی تولید y. بنابراین، از دهه 1980، بسیاری از اقتصاددانان تمایل پیدا کردند که فکر کنند پارامتر M2 به عنوان مبنایی برای تئوری و اجرای سیاست اقتصادی مناسب‌تر است.

با این حال، دیدگاه‌های دیگری نیز وجود دارد که حامیان آن‌ها هیچ یک از پارامترهای (M1، M2 و M3) را بهینه نمی‌دانند و بنابراین انتخاب یک کل پولی را توصیه می‌کنند که یک مجموع موزون مشترک تمام دارایی‌های نقدی باشد.

کل پولی- اندازه گیری مقدار پول یا دارایی های مالی طبقه بندی شده به عنوان عرضه پول

در تئوری اقتصادی، مجموع‌های زیر از عرضه پول متمایز می‌شوند:

• M0 - پول نقد؛
• M1 - دارایی های مالی که می تواند بلافاصله برای تسویه حساب (پول نقد و سپرده های تقاضا) استفاده شود.
• M2 - با اضافه کردن کل M1 و رایج ترین انواع سپرده های مدت دار تشکیل می شود.
• M3 - با در نظر گرفتن مجموع M2 و برخی از انواع سپرده های مدت دار بزرگ و قراردادهای مدت دار برای صدور معکوس (گواهی سپرده، اوراق قرضه دولتی) تشکیل می شود.
• L گسترده‌ترین مجموع پولی است که همه پول و دارایی‌های مالی را تعمیم می‌دهد.

ترکیب کل پولی در کشورهای مختلف یکسان نیست.

مجموع های پولی یک سیستم سلسله مراتبی هستند: هر مجموعه بعدی شامل قبلی است. در میان خود، مجموع پولی نه تنها در ترکیب عرضه پول، بلکه از نظر سطح نقدینگی نیز متفاوت است. مجموع پولی M0 (نقد نقد) دارای بالاترین نقدینگی است، نقدینگی M1 کمتر از M0، اما بالاتر از M2 است، زیرا سپرده‌های مطالبه‌ای باید بنا به درخواست سپرده‌گذار به او بازگردانده شود و سپرده‌های مدت‌دار می‌تواند توسط بانک به تشخیص خود استفاده شود. در تمام مدت سپرده گذاری و تنها پس از انقضای این مدت به سپرده گذار بازگردانده می شوند.

کل پولی М0

کل پولی M0 پول نقد است - سکه و پول کاغذی.

سکه، تنها بخش کوچکی از عرضه پول را تشکیل می دهد: در حال حاضر - تنها 2 یا 3٪ از کل عرضه پول M1. پول فلزی "پول راحتی" است که به ما امکان می دهد انواع خریدهای کوچک را انجام دهیم.

تمام پول های فلزی در گردش کشور است پول رمزی. معنیش اینه که ارزش واقعی- هزینه شمش فلزی که در واقع سکه از آن ساخته می شود کمتر از قیمت اسمی سکه است. این امر مانع از ذوب شدن پول نمادین به منظور فروش سودآور آنها به عنوان شمش های طلا یا نقره می شود. به عنوان مثال، اگر هر 50 سنت نونت در ایالات متحده حاوی 75 سنت نقره باشد، ذوب کردن آن و فروش آن به عنوان شمش بسیار سودآور خواهد بود. با وجود غیرقانونی بودن چنین اقداماتی، سکه های 50 سنتی به سرعت از گردش خارج می شوند. این یکی از معایب احتمالی پول کالایی است. اگر ارزش آنها به عنوان یک کالا از ارزش آنها به عنوان پول بیشتر شود، آنها به عنوان یک وسیله مبادله وجود ندارند.

پول کاغذی حدود 28 درصد از عرضه پول را تشکیل می دهد میلی لیتردر اقتصاد در ایالات متحده، تمام میلیاردها دلار پول کاغذی به شکل نشان داده شده است یادداشت های فدرال رزرو،یعنی اسکناس هایی که توسط بانک فدرال رزرو با مجوز کنگره صادر می شود. با نگاهی سریع به هر پول آمریکایی، متوجه کتیبه بالای سمت چپ روی سطح جلوی اسکناس خواهید شد. فدرالذخیرهتوجه داشته باشیدو علامت بانک ذخیره که آن را در زیر کتیبه صادر کرده است.

کل پولی M1

اولین کل پولی M1شامل سپرده‌های نقدی و معاملاتی است، یعنی سپرده‌هایی که از آنها می‌توان وجوه را به‌عنوان پرداخت با چک یا انتقال پول الکترونیکی به دیگران منتقل کرد. از آنجایی که در کشورهای دارای اقتصاد بازار توسعه یافته، از جمله کشورهایی که دارای بازار مالی مدرن هستند، اکثر معاملات مبادله ای با استفاده از اولین مجموع پولی انجام می شود، به معنای محدود آن را کل می نامند که در آن از پول به عنوان وسیله مبادله استفاده می شود.

سپرده های بانکی (سپرده)بزرگترین جزء عرضه پول M1 است. موسسات مالی بسیاری وجود دارند که خدمات سپرده گذاری ارائه می دهند.

1. بانک های تجاری. چنین بانک هایی ستون فقرات سیستم را تشکیل می دهند. آنها سپرده های افراد و شرکت ها را می پذیرند و از منابع مالی آنها برای ارائه انواع مختلف وام استفاده می کنند. وام های بانک های تجاری به عنوان منبع سرمایه در گردش کوتاه مدت برای کارآفرینان و شرکت ها و به عنوان راهی برای مصرف کنندگان برای تامین مالی خرید خودرو، سایر کالاهای بادوام و غیره عمل می کند.

2. مؤسسات پس انداز. بانک‌های تجاری با مجموعه‌ای از مؤسسات مالی دیگر - انجمن‌های پس‌انداز و اتحادیه‌های اعتباری - تکمیل می‌شوند. موسسات پس اندازاتحادیه های اعتباریسپرده‌هایی را از «اعضای» خود - معمولاً گروهی از افرادی که در همان شرکت کار می‌کنند - بپذیرند و آن وجوه را برای تأمین مالی خریدهای اقساطی فراهم کنند.

سپرده ها در بانک ها و موسسات پس انداز را متفاوت می نامند: سپرده عمدی; حساب NAU (قابل مذاکرهسفارشازبرداشت از حساب (اکنون) حساب); حساب با انتقال خودکار وجوه یا حساب ATC (خودکارمنتقل کردنسرویس (ATS) حساب); حساب جاری اما با وجود چنین نام‌های متنوع، همه این سپرده‌ها از یک جهت شبیه به هم هستند: سپرده‌گذاران می‌توانند این وجوه را در هر زمان و برای هر مبلغی به صلاحدید خود برداشت کنند.

در بیشتر قرن بیستم (تا دهه 1990)، مجموع M1 به عنوان دقیق ترین اندازه گیری عرضه پول در نظر گرفته می شد. با این حال، در حال حاضر با توسعه روابط اعتباری، وابستگی پارامترهای کلیدی اقتصاد ملی به کل M2 که در حال حاضر به عنوان مهمترین هدف سیاست پولی در نظر گرفته می شود، آشکارتر شده است.

مجموع پولی یک نام کلی برای دسته های مختلف پول نقد و غیر نقد است. مجموع کل مجموع پولی، حجم پول است.

عرضه پول تمام پولی است که توسط دولت صادر می شود.

علاوه بر عرضه پول، اقتصاددانان کلان شاخصی را به عنوان پایه پولی متمایز می کنند.

پایه پولی، مقدار وجوه نقد در گردش و تعهدات بانک مرکزی دولت در قبال طلبکاران است.

حجم پول و پایه پولی دو مفهوم کلی اساسی هستند که وضعیت نظام اقتصادی دولتی را مشخص می کنند. ، شامل از بانک اصلی کشور

روش های تأثیرگذاری بانک مرکزی بر عرضه پول متنوع است. آنها با انتشار شروع می شوند، یعنی. انتشار پول ملی، شامل راه هایی برای تحریک جریان های مالی است که در حال حاضر مورد نیاز است، ترکیبی از سایر مکانیسم های قانونی و مالی.

ساختار کل پولی

مجموعه های پولی در جمهوری بلاروس و اکثر کشورهای دیگر بر اساس اصطلاحات بین المللی به M0، M1، M2 و M3 طبقه بندی می شوند.

• M0 پول نقد است. سکه و اسکناس در گردش بین مردم و در صندوق های نقدی سازمان ها به استثنای بانک ها.
• M1 - مبلغ M0، پول غیر نقدی در سپرده های تقاضا و حساب های تسویه حساب سازمان ها و کارآفرینان. این پول "سریع" در نظر گرفته می شود. آنها به راحتی به درخواست صاحبان خود به حرکت در می آیند.
• M2 یک شاخص گسترده تر است. متشکل از مجموع M1 و سپرده های مدت دار اشخاص حقیقی و حقوقی به پول ملی است. این وجوه بدون مبادلات فروش دارایی و مبادله در دسترس هستند. اگر مجموع ارزش اوراق بهادار موجود توسط افراد و سازمان ها (به استثنای بانک ها) صادر شده به پول ملی به شاخص M2 اضافه شود، شاخص میانی M2 * به دست می آید.
• M3 - نام دیگر - "عرضه گسترده پول". اینها مجموعه های قبلاً فهرست شده M2 (یا M2 *) و همچنین سپرده های بانکی به ارزهای دیگر، سرمایه گذاری در فلزات یا سنگ های گرانبها، ارزش اوراق بهادار، به استثنای سهام هستند.

علاوه بر اصطلاح «عرضه گسترده پول»، از عبارت «عرضه پول فعال» نیز استفاده می شود. با واحد M1 یکسان است، یعنی. میزان وجوه نقد و سپرده های مطالبه شده این وجوه می توانند در سریع ترین زمان ممکن وارد گردش شوند و بر فرآیندهای اقتصادی تأثیر بگذارند.

کل پولی برای چیست؟

مجموع های پولی خود ارزش های مشروط هستند. که منعکس کننده فرآیندها و روندهای واقعی اقتصادی است.

ارزش مجموع های پولی برای درک سطح تامین پول اقتصاد تخمین زده می شود. نمره بالا در این معیار ممکن است فرصت هایی برای رشد سریع را نشان دهد. بیش از حد بالا - در مورد خطرات تورمی. کمبود بودجه با توان اقتصادی بالا امکان انتشار پول ملی را بدون خطر تورم فراهم می کند. آن ها پول اضافی از طریق افزایش قابل مقایسه در تولید و تجارت تامین خواهد شد.

مقایسه M0 و سایر مجموعات پولی، ایده ای از میزان مشارکت وجوه جمعیت در سیستم بانکی به دست می دهد. یک مقایسه ساده این است که آیا این پول در صندوق پول قرار دارد یا از محل سپرده گذاری درآمد ایجاد می کند و وجوهی را برای صدور وام فراهم می کند.

وابستگی های بسیار پیچیده تری دیگر نیز وجود دارد. آنها ماهیت کلی دارند، زیرا. ارزش جریان های نقدی برای اقتصاد با کار سیستم گردش خون برای بدن قابل مقایسه است.

اگر متوجه اشتباهی در متن شدید، لطفاً آن را برجسته کرده و Ctrl+Enter را فشار دهید

منبع مالیموجودی پول در ایالت است.

عرضه پول در خدمت جنبشی است که نامیده می شود گردش پول

مجموع کل پول در یک کشور معین با دولت، بنگاه ها، بانک ها، شهروندان، در حساب ها، در جاده ها، در کیف پول، در "جوراب سهام" و غیره. شکل ها عرضه پول ملی. گردش پول به صورت مجموعه ای به دو دسته نقدی و غیرنقدی تقسیم می شود. گردش غیر نقدی بسیار بالاتر از پول نقد است (شکل 1):

در کشورهایی که سیستم بانکی غیرقابل اعتمادی دارند، نسبت عرضه پول نقد و غیر نقد متفاوت به نظر می رسد (شکل 2):

مفهوم نقدینگی نه تنها در رابطه با نظام پولی بین‌المللی و غیره نیز به کار می‌رود. نقدینگی در رابطه با پول دارایی آنهاست که باید توسط مالک آن برای کسب فوری منافع لازم استفاده شود. بسته به شکل خاصی که پول در آن وجود دارد (نقدی و غیرنقدی)، نقدینگی پول افزایش یا برعکس کاهش می‌یابد. بنابراین، نقدینگی بسیار بیشتر از پول غیر نقدی است و در عرضه پول غیرنقدی، پول موجود در حساب های جاری که می تواند توسط چک، نقل و انتقالات، کارت های اعتباری مورد استفاده قرار گیرد، بسیار بیشتر از پول سپرده های مدت دار است، زیرا وجود دارد. محدودیت زمانی برای دومی است که در طی آن صاحب حساب نمی تواند از کل مبلغ سپرده استفاده کند، بلکه فقط از سود آن استفاده کند.

• پول در سپرده های مدت دار و پس انداز بانکی؛
• پول چک سپرده های مطالبه (جاری)، برات، دستور پرداخت، کارت های اعتباری، پول الکترونیکی، چک های مسافرتی.
• پول نقد، اسکناس، اسکناس، اسناد خزانه، پول خرد، اوراق بهادار؛

سیستم تجمیع پول

از سال 1992، فدراسیون روسیه به سمت محاسبه کل پولی حرکت کرده است.

حجم پول تقسیم می شود جمع های پولی(از به) که شامل انواع پول می شود.

مجموعه های پولی - گروه بندی حساب های بانکی با توجه به میزان سرعت تبدیل وجوه موجود در این حساب ها به وجه نقد. هر چه سریعتر وجوه موجود در حسابها به پول نقد تبدیل شود، مجموع نقدینگی بیشتری در نظر گرفته می شود.

سیستم تجمیع عرضه پول است "ماتریوشکا"، که در آن هر مجموعه قبلی در هر مجموعه بعدی "درج" می شود.

کل پولی М0

به واحد M 0شامل انواع پول با درجه نقدینگی بالا است.

انواع مختلف پول و انواع مختلف به شما امکان می دهد بسته به میزان نقدینگی و دامنه آنها طبقه بندی خاصی از پول را معرفی کنید. این امر در ایجاد سیستمی از مجموعات عرضه پول که در تجزیه و تحلیل سیستم‌های ملی گردش پول در کشورهای مختلف استفاده می‌شود، بیان شد. واحد اصلی شامل پول نقد و چک:

M 0 = C + چک,

جایی که از جانب- عرضه اولیه پول (کش).

پول نقد به نوبه خود از پول کاغذی، اسکناس و ژتون تشکیل شده است.

علامت 1. پول نقد توسط فدراسیون روسیه وارد گردش می شود، سپس بانک مرکزی فدراسیون روسیه اقداماتی را برای حفظ قدرت خرید خود انجام می دهد. بنابراین، پول نقد یک تعهد بدهی بانک مرکزی فدراسیون روسیه است، یعنی بانک مرکزی فدراسیون روسیه قدرت خرید آنها را تضمین می کند.

علامت دوم. پول غیرنقدی در تسویه حساب جاری و سایر حساب های تقاضا و مدت دار. اینها تعهدات بدهی به مشتریان خود هستند. در عین حال، بانک مرکزی فدراسیون روسیه فعالیت های بانک های تجاری را کنترل و تنظیم می کند و از نقدینگی بانک های تجاری اطمینان می یابد، یعنی توانایی پرداخت بدهی های آنها.

علامت سوم. اسکناس، سکه، پول غیرنقدی به صورت درج در حساب های در گردش، ارز قانونی است. بنابراین با توجه به وظایف خود به عنوان پرداخت برای قراردادها پذیرفته می شوند.

علامت 4. پول مدرن (به معنای محدود کلمه) برای مردم راحت و قابل قبول است.

علامت پنجم. M 1نقدینگی مطلق دارد، بنابراین M 1اسکناس هایی که وظایف پول را انجام می دهند.

کل پولی M2

علاوه بر پول، یعنی مجموع، ترکیب حجم پول شامل وسایل خرید و پرداخت است که نقدینگی مطلق ندارند. اینها شامل اسکناس، اوراق قرضه، گواهی سپرده است. به صورت غیر نقدی: سپرده های مدت دار در حساب های بانکی.

واحد M 2مکمل به M 1سپرده های مدت دار:

M 2 \u003d M 1 + سپرده های مدت دار.

با سپرده مدت دار، صاحب حساب وجوه خود را برای مدتی به بانک منتقل می کند. در صورت لزوم، می توان پول را از سپرده مدت دار قبل از موعد مقرر برداشت کرد، اما مشتری ممکن است با ضرر مواجه شود (سود سپرده پرداخت نشده است). این نشان می دهد که سپرده مدت دار تقریباً پول است. در شرایط فدراسیون روسیه، سطح نقدینگی کل نزدیک به مطلق است، بنابراین، معمولاً سپرده مدت دار در صورت تقاضا برای مشتری صادر می شود.

وجوه سپرده های مدت دار باعث کاهش بیشتر نقدینگی کل می شود M 2در مقایسه با M 1و M 0و شامل نگهداری پس انداز، پس انداز، سرمایه گذاری می شود.

کل پولی M3

واحد M 3شامل افزایش در کل است M 2به قیمت:

M 3 \u003d M 2 + اوراق بهادار دولتی.

این اوراق (عمدتاً اوراق قرضه دولتی) دیگر پول کاملاً با ارزش نیستند، اما همچنان می توانند به انواع دیگر پول (فروش در بازار آزاد) تبدیل شوند و بر این اساس در عرضه پول قرار می گیرند (شکل 3). .

ساختار عرضه پول

ساختار عرضه پول دائما در حال تغییر است.

در سیستم پولی مدرن، نرخ رشد عرضه پول به طور محسوسی کاهش یافته و پول شروع به کار بهتری کرده است. در فدراسیون روسیه، در میان کاستی های سیستم پولی، می توان به سهم زیادی از پول نقد (42-65٪) اشاره کرد، در حالی که در کشورهای توسعه یافته این رقم به سختی به 7-10٪ می رسد.

نسبت بین کل بسته به رشد اقتصادی تغییر می کند.

تغییر در عرضه پول نتیجه تأثیر دو عامل است:

• تغییر در مقدار پول در گردش؛
• تغییر در نرخ گردش مالی آنها

تغییر در نرخ گردش مالی

سرعت گردش پول با استفاده از روش های غیر مستقیم تعیین می شود:

سرعت گردش پول در گردش درآمد= تولید ناخالص داخلی / عرضه پول (M1 و M2). این شاخص رابطه بین رشد اقتصادی و گردش پول را آشکار می کند.

نرخ گردش نقدی= رسیدن با توجه به پیش بینی مانده گردش نقدی / میانگین ارزش سالانه حجم پول در گردش.

گردش پول در گردش پرداخت(سرعت پرداخت های غیرنقدی را نشان می دهد) = میزان وجوه موجود در حساب های تسویه، جاری و پیش بینی شده (حساب های بانکی) / میانگین ارزش سالانه حجم پول در گردش.

• عوامل کلی اقتصادی نشان می دهد که تولید چگونه پیش می رود، چگونه ماهیت چرخه ای توسعه اقتصادی، افزایش قیمت ها، نرخ رشد مهم ترین بخش های اقتصاد در حال تغییر است.
• عوامل پولی: ساختار گردش پرداخت چیست (چه مقدار پول نقد و غیر نقد درگیر است)، توسعه عملیات اعتباری، توسعه تسویه حساب های متقابل، سطح نرخ بهره وام.
• فراوانی پرداخت پول و درآمد، سطح پس‌انداز و پس‌انداز، یکنواختی خرج کردن پول.

تأثیر تورم بر رشد سرعت پول با این واقعیت توضیح داده می شود که خریداران به منظور محافظت از خود در برابر ضررهای اقتصادی ناشی از کاهش قدرت خرید پول، خرید خود را افزایش می دهند.

قوانین تنظیم ساختار عرضه پول

در صورت لزوم برای اطمینان از مقررات دولتی عرضه پول و جلوگیری از غیرمنتظره (افزایش قیمت) باید عرضه پول را بر , , تقسیم کرد.

هنگام گردش پول، نه تنها مقدار پول کاملاً نقد مهم است M1و همچنین مقدار پول M2، که می تواند به سرعت تبدیل شود M1. همچنین M3ممکن است تحت شرایط خاصی به وسیله پرداخت تبدیل شود M1.

بانک مرکزی فدراسیون روسیه با توزیع عرضه پول در مجموع، بر عرضه پول تأثیر می گذارد M1افزایش یا کاهش آن (یا مهار رشد آن).

مثال. در صورت تورم بالا، بانک مرکزی سیاست کاهش حجم پول M1 را دنبال می کند. برای انجام این کار، بانک مرکزی به نمایندگی از دولت، اوراق بهادار دولتی تعداد زیادی از شرکت ها، بانک ها، یعنی M1 - M3 را می فروشد (عرضه پول M1 کاهش می یابد).

برای جمعیت، بانک مرکزی فدراسیون روسیه اوراق بهادار با ارزش کوچکتر را می فروشد و M1 - M2، عرضه پول M1 کاهش می یابد.

قانون: اگر پول برای سپرده مدت دار یا به بودجه به سیستم بانکی برود، حجم پول M1 کاهش می یابد، پول از حوزه گردش M1 خارج می شود.

اگر بانک مرکزی فدراسیون روسیه نرخ بهره ای را که بانک ها به آن وام می دهند افزایش دهد، بانک های تجاری نیز به نوبه خود نرخ سود سپرده های مدت دار را افزایش می دهند.

سپرده گذاری مدت دار برای مردم (سپرده گذاران) سودآور شده است - M2 افزایش می یابد و M1 کاهش می یابد - تورم مهار می شود.

برای مدت سپرده، پول در اختیار سیستم بانکی قرار گرفت (- M2).

نسبت درآمدزایی

یک شاخص مهم از وضعیت عرضه پول است نسبت درآمدزایی، مساوی با

ضریب درآمدزایی به شما امکان می دهد به این سوال پاسخ دهید: آیا پول کافی در گردش است؟ این نشان می دهد که چگونه تولید ناخالص توسط پول پشتیبانی می شود (یا به ازای هر روبل تولید ناخالص داخلی چقدر پول است).

ضریب درآمدزایی به 0.6 و گاهی نزدیک به یک می رسد. در روسیه، این رقم به سختی به 0.1 می رسد.